Genghis Khan (1950)

Ano ba ang Mayroon sa Nakaraan?

                Ang Genghis Khan (1950) ay mula sa direksyon at panulat ni Manuel Conde na sya ring bida sa nasabing pelikula. Ito ay kwento ng kompitisyon, pakikidigma, pananakop, pamumuno, kwento ng pamilya, at kwento ng pag-ibig. Isang lumang pelikulang maituturing na kayaman sa industriya ng sining. Antique ito na dapat pag-ingatan. Kung sa kasalukuyang panahon boring at nakakaantok ang pelikula, ngunit naging kaaliw-aliw ang ilan sa mga eksena dahil sa mga kakatwang karakter na nagbigay buhay sa pelikula. Kapansin pansin ang mga nakakatuwang galaw, facial expressions, kanilang mga bihis, at mga kilay at bigote. Ang mga bagay na nagdagdag saya habang akoy nanonood.

Batay sa aking mga nabasa isang matalino at magaling na director si Manuel Conde. Sya ay madiskarte, mula sa maliit na budget nakalikha sya ng ganto kagandang pelikula. Na kauna-unahang pelikulang Filipino na naimbitahan sa isang international film festival, noong 1952 sa Venice International Film Festival. Naging resourceful sya, ginamit nya ang mga alternatibong bagay na posibleng ipamalit at ipangtawid sa mga eksena. Maihahalintulad ko si Manuel Conde sa karakter ni Temujin/Genghis Khan na ginampanan rin ni Conde.

Sa umpisa ng kwento nagkaroon ng paligsahan, kung sino man ang magwawagi ay syang mamumuno. Sa unang pagsubok, hirap si Temujin itulak ang bato papunta sa finish line. Ibinigay nya ang buong lakas sa pagtulak ngunit sya’y bigo. Pero nakaisip sya ng paraan, gumawa ng parang riles upang maging daan ng bato para madaling mapagdausdusan at agad makarating sa finish line. Sa ganoong paraan nanalo sya sa unang pagsubok. Sa pangalawa’t huling pagsubok, natalo nya ang mga kalaban sa pamamagitan ng kanyang lakas. Ngunit sa huli dalawa na lamang silang natira, isang matikas at malakas na lalaki, mahirap kalabanin at tibagin. Pero dahil sa kanyang katalinuhan at paraan natalo nya ang malahiganting lalaki gamit ang pangingiliti. Isang patunay na ang lakas ay hindi sagot sa lahat ng kompitisyon, talino at diskarte ang makaktulong.

SA AKING PAGBASA…

Pero naisip ko lang, invading others property and invading others country, laganap yan sa nakaraan hanggang sa kasalukuyan. Noon sa panahon ng mga datu, uso na ang pananakop at pakikipagdigma para ari-arian. Hanggang sa panahon ng mga Hapon, panahon ng mga Kastila at ang pananakop ng mga Americano. Sila’y mga bansang pilit ipinasailalim ang bansang Pilipinas sa kanilang pamumuno. Pilit minanipula para sa kanilang sariling kapakinabangan. Inalipin at inalila ng mga polisiyang pinatupad sa bansa. Sa paglipas ng panahon napagtagumpayan ng mga Pilipino ang hirap at parusa, mga karahasan at panankop. May mga bagay talaga na hindi na mababago pa sa paglipas ng panahon.

Hindi nawala ang naumpisahang kaugalian sa bansa kahit na nasa kasalukuyang panahon na tayo. Ang pananakop ay patuloy parin, hindi karahasan ang kanilang pinaiiral but in other form. Ang mga produktong pumaiibabaw sa bansa, mga produktong tinatangkilik ng mga Pilipino, ay ang mga produktong nagmula pa sa ibang bansa.  Ang ibang bansa ay may mga produktong namumutawi sa bawat tahanan, mga produktong ginagamit ng mga tao. Isang patunay na hanggang sa kasalukuyan ay sinasakop parin tayo ng ibang bansa. At ito ay hindi mabubura sa kulturang Pilipino. Nabuhay tayo sa panahong andyan ang mga yan, at mawawala tayo na adyan parin ang bakas ng ibang bansa.