Sister Stella L (1984)

Anong kalokohan ‘to?

Ang Sister Stella L. ay tungkol sa madreng sumamang magwelga sa loob ng ilang linggo. Isang babaeng tinalikuran ang normal na pamumuhay at nanirahan sa loob kumbento upang makapaglingkod sa Diyos at upang makapaglingkod sa mga taong nangangailangan ng tulong. Ang mga tao ay biktma ng lipunan na nangangailangan ng tulong, at hindi pwdeng talikuran sa oras ng pangangailangan. Hanggang sa dumating sa puntong na involved sya sa welga, hindi man sadya ang mapasabit sya sa welga ay ipinagpatuloy parin nya sapagkat nakita nya ang kamaliang dapat ipaglaban, at kabaluktutang nararapat ituwid.

Ang tono ng pelikula ay halatang may pinaglalaban, parang may galit. Sa bawat linya ng mga karakters, may pinaglalaban.

Sister Stella Legaspi, matulungin, masipag, maasikaso, matapang, at vulnerable. Matulungin masipag at maasikaso dahil kahit hindi naman nya ikayayaman ang paglilingkod sa Diyos at sa kapwa ay patuloy sya sa kanyang nais. Marahil nasa puso nya ang paglilingkod at ang pagiging maasikaso, siguro’y ang puso nya ay nababalot ng kaligayahan sa tuwing nakakatulong. Sya ay matapang, ang makapasok sa ganoong uri ng sitwasyon ay nakakatakot, pero kahit na may takot syang nararamdaman hindi sya bumitiw sa mithiin na matulungan ang iba na madinig ang boses ng mga manggagawa at ibigay ang kanilang karapatan.

At higit sa lahat vulnerable, ang isang taong katulad nya na madaling maapektuhan sa mga bagay-bagay sa paligid ay madaling makakapagpabago sa kanyang isipan at feelings. Una sa lahat, kung hindi naman sya vulnerable hindi sya papadala sa pagwewelga. Kung talagang kaya nyang kontrolin ang kanyang sarili hindi sya hahantong sa ganoong sitwasyon. Parang madaling nalason ang kanyang utak, konting paliwanag lang ng kanyang katukayo ay madaling nabibilog ang kanyang ulo. Pinasok nya tuloy ang sitwasyong halos pati ang kanyang buhay ay itinaya na nya. Pero kahit ganoon pa man, minahal na nya ang mga taong nabibilang sa union. Binigyan nya ng malasakit, kanyang tinulungan, at inasikaso.

Si Sister Stella ay parang isang teenager na kapag napasama sa mga kabataang pasaway, yung tipong nagdodroga at gumagawa ng masama ay agad syang maiimpluwensyahan. Magiging isang adik na rin at gagawa ng hindi maganda.

Pero kahit ganon very inspiring sya, pinagpatuloy nya ang laban kahit na delikado na ang sitwasyon. Marahil naniniwala rin sya sa kasabihan ng union, “Mabuti nang mamatay ng lumalaban” kaya naman ang pagsunod sa mithiin at naisin sa buhay ay nakaka-inspired.

Nick Fajardo, ang representante ng tunay na journalist, bakit ka nyo. Isang kapangyarihan ang humawak ng ballpen, parang si Rizal lang sa dami ng nasulat nya nagging eye-opener sya at nakapagpabago sa bansa. Ang pagiging isang mamamahayag ay isang kapangyarihang hindi mananakaw nino man. Pero sa sitwasyon ni Nick, nabaliwala ang kanyang kapangyarihan. Sinu-suppress ang kanyang mga article. Dahil daw hindi balanse, laging may kinikilingan. Hindi pinupublish dahil baka magkaroon ng mas malaking problema at mas lalo lamang magkagulo.

                Minsan nagiging patay ang karapatan ng mga mamamahayag dahil sa mga pagpipigil na ginagawa ng ibang tao. At karaniwan yang ng mga taong kalaban ng mga mamamahayag, ang mga may posisyon sa lipunan. Maaring dahil sa kanilang mga banta, pananakot, panunuhol o pagbabayad, at kung minsan mas malala ginagamitan ng dahas upang itikom ang mga bibig at wag ilabas ang mga baho ng mga opisyales. Mahirap maging isang media practitioner, buhay na minsan ang pinag-uusapan. Pero sabi nga “No news is worth dying for” ang buhay ay mahalaga, pero minsan kahit alam nila ang motto na ito, pinipili parin nilang magpaka superhero. Mamatay silang may nabago sa lipunan. Gusto nilang ilabas ang dapat malaman ng bayan. Dahil isa sa karakter ng isang media practitioner ay ang maging isang magaling na storyteller dahil ang bayan ay sayo maninilawa at aasa sa katotohanan.

________________________________________________

Sa pag-aaway hindi nawawalan ng dalawanang magkaibang panig, sinasabi ng parehong panig na  sila ang tama. Ang mga trabahador na kung ano ang gusto nila dapat yun ang masunod dahil sila ang gumagawa ng mga produkto. Pero ang mga may ari nagsasabi o kapitalista, kailangang muna nilang ihinto ang pagwewelga bago pag-uusapan ang mga susunod na mangyayari. Walang may gustong magparaya.

Ayon sa mga nagwewelga may ilang na naha-harass sa kanilang miyembro, at malala dyan may biniugbog pa. Suspetcha ng mga nagwewelga, ang may ari ng pabrika ang may pakana noon. May mga goons na sumusubaybay sa kanila.

Ang bwelta naman ng kabilang panig na nagmamay-ari ng pabrika. Puro gulo lang ng dulot ng union. Yung iba hindi makapasok dahil sa mga picket, natatakot o tinatakot, at hina-harass. Sinasabi pang dahil mga walang pinag-aralan kaya daw nagrerebelde tapos pati ang mga madre na sumasama sa union ay kanyang kinainisan dahil sila daw ang taga sulsol. Panay tanggi sa mga paratang at agad ibinabaliktad ang kwento.

Ang pagwewelga ng union ay dumaan sa tamang proseso, walang dahas, ang nais lamang nila ay marinig at mabigyang daan o katuparan ang kanilang nais. Ang mga trabahador ay hindi magwewelga kung walang problema. Kung tama ang pamamalakad sa pabrika. May rason ang mga nagpipicket kaya nila iyon ginagawa. Sila man ay maliliiit na tao, malaki naman ang naiaambag nila sa pag-unlad ng lipunan. Maaring magtiis pero hanggang kalian, magtitiis ba sila dahil wala silang magagawa. Lahat ng tao may karapan sa pantay na pagtingin at makatamasa ng sapat na sweldo. Kaya naman nila ginawa ang union ay upang ilabas ang mga hinaing nila sa buhay. Ang mga kapitalista, kapagnilabanan  mo sila, ang mga may kapangyarihan, gigipitin ka, at kung minsan ipapapatay pa.

                Katulad na lang ng problema ngayon sa Metro Rail Transit (MRT), hindi naman masyadong malala na may patayang nagaganap. Nagkaroon ng MRT Challenge kung saan hinahamon ng mga pasahero ng MRT ang mga opisyales na sumakay sa MRT upang malaman nila ang hirap, init, sikip at inip na inaabot ng mga pasehero para lamang makasakay dito. Maraming abirya at problema ang idinulot ng MRT, dati na ngang mahaba ang pila noon tapos ngayon nagkakaroon pa ng malimit na problema. Kaya nagkaroon ng MRT Challenge. Kinuha nila ang konsepto ng Ice Bucket Challenge. May mga ilang mga opisyales ng gobyerno ang sumubok sa MRT challenge katulad nila Senator Grace Poe, President Spokesperson Edwin Lacierda, Transport and Communications Secretary Joseph Emilio Abaya at iba pa.

                Maging matyaga tayo sa mga bagay na paparating palang at ang aksyong hindi pa naisasakatuparan. Pero kapag hindi tayo umalma at nagreklamo malamang aabuso ang may mga sala dahil sa pagiging pipi ng taong bayan. Hindi masama ang magreklamo, sa ganitong paraan makikita at malalaman natin ang bagay na dapat bigyan ng solusyon at pagtuunan ng pansin. Kung may aksyong gagawin dapat simulan na dahil sila mismo ay masasanay na ang mga tao\trabahador ay hindi umiiimik at nag sasawalang bahala, para na rin silang maabuso.

Gusto nilang bigyan sila ng dagdag na sahod, dahil nga naman sa pagkukulang. Sempre kung iisipin ang mahal na kaya ng mga bihilin. Lalong nagmamahal ang mga bihilin sa paglipas ng panaon pero hindi naman tumataas ang sweldo. Kaya unti unting nababawasan ang naiuuwing pagkain ng mga ordinaryong mamamayan.

Eto pa isang problemang kinakaharap ng mga Pilipino, nagkaroon pa ng truck ban, kung saan hirap ang mga tuck sa kanilang transportation. May roon lamang limitadong oras at lane para sa kanilang pagdedeliver. Ang rason ng nagpatupad, upang hindi magkaraoon ng heavy traffic sa kalsadahan. Minsan talaga ang mga opisyales ang lalong nagpapagulo sa buhay nating mamamayan. Dahil sa truck ban lalong matatagalan ang pagbabyahe sa mga produktong ginagamit ng mga tao o mga pagkain kino-consume. Kapag nagkaubusan sa market, shortage ang abot tapos lalong magtataas ang presyo ng mga produkto sa merkado. Naghihirap na nga ang mga tao, mas lalo pang mahihirapan. Gusto ata wala ng makain ang mga mahihirap e.

 Tapos ang kita ng mga ordinaryong manggagawa o mga employee lamang ay ganoon parin. Malilimitahan ang dating budget para sa pang araw-araw. Lalung magkukulang ang dati nang mga kapos, dahil sa mga maling pamumuno parin. Ang lahat ng kasadlakang natatamasan ng mga tao ay sumasalamin sa namumuno. Sila ang lubos na naghihirapan at nagugutom kahit na silang maggagawa ang lubos na naghihirap.

[Ang tagal masyago ng welga, akala ko mapapasa sa Guinness Book of World Record pinaka matagal na nagwelga.]